วัสดุ

 1 ถังเหล็ก 200 ลิตร แบบฝาเปิดได้ และมีที่รัดฝา ถ้าแบบฝาเปิดไม่ได้ ต้องตัดจะทำยากกว่าหน่อย

2 ท่อเหล็ก 3 นิ้ว (วัดจริงจะ 3 นิ้วกว่า) ยาว 50 ซม. หนา 2.6-3.2 มม. 1 ท่อน จะใช้ท่อประปาก็ได้ ใช้ได้ทนทานหน่อย

3 เหล็กแผ่น 4 1/2 x 7 นิ้วหนา 3 มม.พับฉาก 2 x 5 กว้าง 4 1/2 นิ้ว จะใช้เหล็กรูปตัว c 2 x 5 นิ้ว ยาว 4 ½ นิ้ว แล้วตัดขาออกข้างหนึ่งก็ได้ 

4 เหล็กเส้นแบน 3/4 นิ้ว หนา 2.6 มม.ยาว 40 ซม. 

5 ท่อน้ำฝนสังกะสี ขนาด 3 นิ้ว ยาว 1.5 – 2.0 เมตร (เสียบเข้าในท่อเหล็กได้ หลวมก็ไม่เป็นไร)

6 น็อต 3/8 x 1 นิ้ว 4 ตัว

7 น็อต 1/4 x 1 นิ้ว 2 ตัว

8 เหล็กเส้นกลม 6 มิล ทำตะแกรง ตา 3 x 3 นิ้ว หรือจะใช้ตะข่ายลวดเส้นใหญ่ก็ได้ ทำเป็นวงกลมให้มีขนาดเล็กกว่าภายในถังเล็กน้อย

9 มุ้งลวด 70 x 70 ซม.

10 แผ่นสังกะสีหรืออลูมิเนียม ขนาด 5 x 10 นิ้ว 1 แผ่น

11มือจับหน้าต่าง 1 อัน

12 เข็มขัดรัดท่อ 4 นิ้ว 1 อัน

13 เครื่องมือตามความจำเป็น ถ้าคิดว่าจะทำเอง หรือจ้างผู้อื่นทำ

 

วิธีทำ 

1 ตัดต่อท่อปล่องควัน ให้แนวตั้งสูง 40 ซม. ท่อแนวนอนยื่นจากขอบแนวตั้ง 5 ซม. และขอบท่อแนวนอนด้านล่างห่างจากปลายท่อด้านล่าง ประมาณ 10 ซม.

2 เจาะรูถังขนาดเล็กกว่าขอบนอกท่อ 2 ซม. (จะมีขนาดเจาะประมาณ 3 นิ้ว) ที่ส่วนบนของถัง ขอบรูจะต่ำกว่าขอบบนของถังประมาณ 1 ½  นิ้ว (เพราะว่าฝาถังจะเว้าลงมาเวลาปิดจะได้ไม่ติดท่อ)

3 ใช้ครีมงอขอบรูที่เจาะเข้าด้านใน ระยะงอจะประมาณ 1 ซม. ค่อยๆงอทีละนิดวนรอบๆ จนท่อสามารถสอดเข้าได้พอดี จะมีรั่วนิดหน่อยก็ไม่เป็นไร เพราะหลังการเผาครั้งแรกจะมียางควันเกิดขึ้น ก็ให้นำยางเหนียวๆนี้มาอุด

4 เจาะรูถังที่ด้านล่างและอยู่ฝั่งตรงข้ามกับปล่องควัน ขนาด 1 ½ x 5 นิ้ว 1 ช่อง หรือจะเจาะเป็นวงกลมขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 1 ½ นิ้ว 2 รู ใกล้ๆกัน ก็ได้ ขอบรูจะห่างจากด้านล่างสุดประมาณ ¾ นิ้ว (เพราะก้นถังจะมีส่วนเว้าเข้ามา)

5 สอดปล่องควันเข้ากับถัง ให้ขอบปล่องแนวตั้งห่างจากถังประมาณ 1 นิ้ว (เพราะขอบถังจะมีส่วนหนาและเหล็กรัดฝาถังจะใส่เข้าถอดออกได้) จัดให้เข้าที่ทั้งเหล็กฉากด้านล่างและเหล็กรัดปล่องควัน ขีดวงกลมรอบปล่องควันที่เหล็กฉาก ทำเครื่องหมายตำแหน่งที่จะเจาะรูที่เหล็กรัด 2 รู และที่เหล็กฉาก 1 รู (ยังไม่เจาะรูใดๆที่ถัง)

5 นำเหล็กฉากมาเจาะรูขนาด 3/8 นิ้วตรงจุดศูนย์กลาง จากนั้นเชื่อมหัวน็อตที่ใต้ล่าง รูที่หัวน็อตนี้จะเป็นช่องออกของน้ำส้มควันไม้

6 เสียบปล่องควันเข้ากับถัง จัดเหล็กฉาก เหล็กรัด ให้เข้าตำแหน่ง เจาะรูยึดน็อต จากนั้นทำการเชื่อมปล่องควันเข้ากับเหล็กฉากและเหล็กรัด ให้เรียบร้อย จะไม่มีการเชื่อมส่วนใดๆติดกับถัง เพราะถังเป็นเหล็กบางจะผุเร็วกว่าปล่องควัน เมื่อถังผุก็เพียงเปลี่ยนถังใหม่ แล้วนำปล่องควันเดิมมาติดตั้งใช้ได้อีก

7 ติดตั้งมือจับที่ฝา 

8 รัดเข็มขัดรัดท่อที่ท่อน้ำฝน ท่อน้ำฝนด้านล่างจะอยู่ที่ปากช่องควันออก หัวเข็มขัดจะติดอยู่ที่ปากท่อ ทำให้ท่อน้ำฝนไม่หล่นลงไปปิดช่องควันออกเวลาเสียบ ท่อน้ำฝนนี้หลวมๆหน่อยก็ได้ เวลาเผาควันจะลอยขึ้นและดูดอากาศขึ้นไปด้วย จะไม่มีควันรั่วให้เห็น

 

วิธีใช้

1 นำอิฐหรื่อหินวางก้นถัง 4 มุม เพื่อหนุนตะแกรงให้สูงกว่าช่องอากาศเข้าด้านล่าง วางตะแกรง วางมุ้งลวด

2 ใส่แกลบลงในถัง จนถึงระดับต้ำกว่าช่องปล่องควันออกประมาณ 2 นิ้ว

3 วางเชื้อเพลิงเช่น ฟางข้าว ใบไม้ ใบกล้วยแห้ง ไว้บนแกลบ (ใบกล้วยแห้ง5-7 ใบ ใช้ได้ดีมาก) 

4 จุดไฟที่เชื้อเพลิง ค่อยๆโปรยแกลบตรงจุดที่ติดไฟทีละน้อย ส่วนที่ไฟยังลามไม่ถึงก็ยังไม่ต้องโปรย ส่วนไหนติดก็โปรยตรงส่วนนั้น โปรยทีละน้อยซ้ำๆ จนแกลบติดไฟทั่วดีแล้ว ก็ปิดฝา

5 นำท่อน้ำฝนมาเสียบที่ปล่องควัน 

6 นำภาชนะเช่นขวด มาผูกรองน้ำส้มควันไม้ที่รูใต้ปล่องควัน

7 สังเกตุควันไฟออกดี แสดงว่าแกลบกำลังเผาไหม้อยู่ ถ้าเปลี่ยนเป็นสีจางหรือแทบมองไม่เห็น แสดงว่าเผาแกลบหมดแล้ว หรือจะใช้มืออังจะรู้สึกถึงความรัอน ความร้อนจะเลื่อนมาเลื่อยๆ จนรู้สึกว่าร้อนอยู่ที่ก้นถัง ก็แสดงว่าเผาแกลบหมดแล้ว จะใช้เวลา 2-4 ชั่วโมง ขึ้นอยู่กับความชื้นและความแรงของไฟที่จุดตอนเริ่มต้น

8 ปิดช่องลมด้านล่างด้วยแผ่นสังกะสี นำดินมากลบเพื่อช่วยให้ปิดได้สนิทขึ้น

9 นำปล่องควันออก หาไม้หรือเหล็ก แยงให้น้ำส้มควันไม้ที่ยังเหลืออยู่ในปล่องควันไหลลงภาชนะให้หมด เก็บน้ำส้มควันไม้ 

10 ปิดปล่องควันด้วยวัสดุที่ไม่ติดไฟเช่นกระเบื้องเซรามิค แผ่นอิฐ แผ่นปูน ชามข้าว

11 ทิ้งไว้ข้ามคืน แกลบจะเย็นลง เทแกลบออก รดน้ำ (เพราะบางทีปิดช่องไม่สนิทแกลบยังมีไฟอยู่นิดๆ)

ประโยชน์

ใช้ในการปรับปรุงดิน เป็นส่วนผสมวัสดุเพาะชำต้นไม้ ก่อนนำมาใช้ต้องนำมาไส่ตะกร้าล้างน้ำ 3 รอบ ต้องคอยกวนและถ่ายน้ำบ่อยๆ เพราะแกลบดำนี้รดน้ำเฉยๆ จะเปียกเฉพาะข้างนอก ข้างในไม่เปียก 

คำเตือน  ควันไฟมีก๊าซพิษ ไม่ควรสูดดม

ขอขอบคุณคณะผู้จัดทำเตาเผาแกลบกุนตัง